20 April 2018
02:25 - Кубада Кастролар даври битди, янги Президент Диас-Канел билан коммунистик режим ҳам битади, Абдураҳим Пўлат таклиф қилган жараён амалга ошади!
1959 йили расман революция деб аталса ҳам, аслида давлат тўнтариши билан ҳокимиятга келган 33 ёшли Фидель Кастро 2006 йилгача, яъни 80 ёшга киргунча Кубада диктаторлик қилди. У 1959 йилдаёқ Бош вазир бўлди, 1976 йили Давлат Кенгаши раиси номли лавозим киритиб, уни ҳам эгаллади. Айнан шу лавозим чет элларда “президент” деб тан олинган эди.

Фидель Кастро 2006 йили оғир касалликдан кейин иккала лавозимини ҳам укаси, революцион сафдоши, 1959 йилдан бери Революцион Қуролли Кучлар вазири, 1976 йилдан бери айни замонда Давлат Кенгаши раиси ўринбосари ҳам бўлган Раул Кастрога 2 йилга вақтинча, 2008 йили эса бутунлай топширди. 2011 йилгача Коммунистик Партиянинг биринчи секретари бўлиб қолди. 2016 йили 90 ёшида оламдан ўтган.

12 йил Кубада коммунистик диктатурани бошқариб, бу йил 87 ёшга кирадиган Раул Кастро кеча Бош вазир ва Давлат Кенгаши раиси лавозимларини иккала лавозимда ҳам ўринбосари бўлган Мигел Диас-Канелга топширди. Кубада коммунистик диктаторлик давом этадими?

Бу саволга жавоб бериш учун қуйидагиларни билиш керак. Кубада коммунистик дикторлик ўрнатилган йиллариёқ АҚШ-Куба дипломатик алоқалари узилган, ўшандан бери АҚШ Кубани қўлдан келганча ҳамма тарафдан изолция қилиб қўйган эди.

2006 йили “Бирлик” Партияси раиси Абдураҳим Пўлат ўз ўринбосари Пўлатжон Охун билан биргаликда Европа Иттифоқининг Ташқи Ишлар Вазирига мактуб йўллаб, Ўзбекистон каби диктаторликларни Ғарбдан изоляция қилишнинг фойдаси йўқлигини, бунинг энг яхши мисоли салкам 50 йил изоляцияда яшаётган Куба эканлигини ҳам эслатиб, Ўзбекистон каби диктаторликларни демократик дунёга интеграция қилиш фойдалироқ эканлигини урғулаган эди. Тан олиш керакки, ЕИ вазири ўз маслаҳатчиси орқали “Бирлик” лидерларига ташаккур хати йўллади ва кейин ЕИ айнан “Бирлик” айтган йўлдан кетди.

2014 йили АҚШнинг ўша пайтдаги Давлат Котиби Ҳиллари Клинтонга бошқа бир масала бўйича мактуб йўллаган Абдураҳим Пўлат, АҚШ Кубани изоляция қилиш ўрнига у билан дипломатик алоқаларни тиклаши самаралироқ бўлиши кераклигини эслатиб ўтди. Клинтондан ташаккур хати келмади, аммо АҚШ ўртага Рим Папасини ҳам тортиб, 1-2 йил ичида Куба билан дипломатик алоқаларни тиклади, икки давлат бир бирларида элчихоналар ҳам очдилар. Кубада диктаторлик юмшашга бошлади.

Тахмин қилиш мумкинки, янги тайинланган 57 ёшли Мигел Диас-Канел кеча тахтга ўтириши биланоқ Куба революциясини давом эттиришини эълон қилган бўлса ҳам, яқин йилларда бу мамлакатда айнан АҚШнинг таъсири остида кескин демократик ўзгаришлар бошланади.

Расмда – Раул Кастро тахтини Мигел Диас-Канелга топшириш пайти.