25 June 2016
01:13 - Буюкбритания ЕИдан чиқди ҳисоб, буёғи нима бўлади?

Мамлакатнинг Бош вазири Дэвид Кэмерон 3 ойдан кейин истеъфога кетишини билдирди. Бунча вақт ишларни янги ҳукумат раисига топшириш учун тайёрлашга кетар экан. Бўлиши мумкин, чунки, масалан ЕИ расмийлари Буюкбритания бу альянс билан боғланган ипларини ҳеч кимга зарар бермасдан, қонунлар доирасиа узиши учун 2 йилча вақт кетишини айтмоқдалар.

Хўш, Европа давлатлари, НАТО аъзолари, жумладан, АҚШ ва Канада келажакда Буюкбритания билан қандай муносабатда бўладилар. Қасд олиш ниятидагилар бўлмайдими? Бўлиши мумкин, буни аввалдан тушунган Германия ташқи ишлар вазири ҳамма еропаликларни Буюкбританиядан қасд олмасликка чақирди.

АҚШ Президенти Барак Обама кеча эрталабоқ “Буюкбритания халқининг қарорини ҳурмат қиламиз. Муносабатларимиз бузилмайди” деб баёнот берди. У айнан шу баёнотини Калифорниядаги машур Селикон водийсида ўтказилаётган 7-чи Глобал Тадбиркорлик Саммити (Global Entrepreneurship Summit) номли йиғилишда ҳам такрорлади. Вақти келиб қолгани учун маълум қиламизки, бу Саммит 2010 йилдан бери айнан Обаманинг ташаббуси билан америкалик ва жаҳоннинг мусулмон давлатларидаги тадбиркорларнинг ҳамкоралигини мустаҳкамлаш ниятида ўтказилаётган экан. Биринчи Саммит ҳам АҚШда ўтказилган. Тахмин қилиш мумкинки, 7-чисининг ҳам АҚШда ўтказилиш сабаби тушунарли. Обама президентликдан кетгач, бу Саммитнинг 8-чиси бўлмаслигининг эҳтимоллиги катта. Яна кўрамиз, буёғи нима бўлади.

АҚШнинг янги Президенти бўлиши муқаррардек кўринаётган Доналд Трамп ҳам бу воқеалардан четда қолмади. Маълум бўлишича, у Шотландиядаги ўз мулки бўлган Гольф-курорт зонасининг очилиш маросимини айнан 24 июнга тайинлаганидан ташқари, Буюкбританинг ЕИдан чиқиши тарафдори бўлган экан. У очилиш маросими жойига шахсий вертолетида учиб келди ва бу ердаги нутқида буюкбританияликларни ЕИдан чиқишга зўрлаган нарса ЕИнинг муҳожирларга нисбатан олиб бораётган ўта тоқатлиликка асосланган сиёсати эканлигини урғулаб, ўзи билан буюкбританияликлар ўртасида паралеллик борлигини урғулади. Табиий, у ўзининг ҳам муҳожирларга нисбатан салбий муносабати ўртасидаги паралелликни назарда тутмоқда.

Демак, АҚШда янги президент сайлангандан кейин ҳам Буюкбританияга нисабатан муносабат ўзгармайди.

Нью-Йорк фонлар биржасининг асосий кўрсатгичи бўлган Dow Jones индекси, аввал хабар берганимиздек, Буюбританиядаги референдум натижалари таъсири остида эрталаб ярим соат ичида 500 поғанага ўпирилиб тушганди. Кечқурун биржа бекилганда бу рақам 610 га чиқди. Ўтган куни кечқурун Dow Jones индекси 18100 га тенг эди, энди 17400 га тенг. Тушиш 4,4 фоиз. Бу дегани ҳамма ширкатларнинг акциялар қиймати ўртача 4,4 фоизга тушди. Демак, ҳамма катта зарар кўришга бошлади. Аммо, тахмин қилиш мумкинки, дунё буюбританияликларнинг қарори олдида тиз чўкмайдилар. Ҳамма нарса тезда тикланади.