12 July 2015
20:32 - Нью-Йорк фондлар биржасини жин урди, аммо ҳамма нарса “Ҳаракат” айтгандек бўлди
Сўнги 1,5 ой ичида Нью-Йорк фондлар биржасида бўлаётган воқеаларга ортиқча эътибор бермадик. У ерда ҳеч қандай муаммо йўқлиги ва биржа барқарор қолаётгани учун эмас, аксинча, биржа ўта беқарорликка тушгани, аммо, фикримизча, бу беқарорликнинг илдизлари чуқур эмаслигига ишонганимиз учун.

Ҳа, 30 майдаги охирги хабаримизда Нью-Йорк фондлар биржасинининг асосий кўрсатгичи Dow Jones индекси 18010 га тенг эканлиги, бу рақам тарихий рекорд бўлган 18289 га яқинлигини билдирган эдик. Айнан ўшандан кейин “даҳшатли” воқеалар бошланди. Dow Jones индекси катта тушишлар, баъзида бироз юксалишлар билан, асосан пастга қараб кетди ва 7 июлда 17500 гача тушди.

Биржанинг экспертлари аввалига Dow Jones индексининг тушишини АҚШда Марказий Банк ролини ўйнайдиган Федерал Резерв қарзлар учун олинадиган фойда фоизини ёз ойларида ошириш ваъдасини йил охиригача қолдиргани билан изоҳладилар. Билмаганр учун билдириш керакки, бундай фоизнинг юксалиши иқтисод юксалаётганининг кўрсатгичидир. Ислом Карим каби на молиявий на иқтисодий системани тушунмайдиган саводсизларгина, Ўзбекистонда бундай фоизнинг тушиши билан мақтаниши мумкин.

Dow Jones индексидаги кейинги тушишлар Юнонистондаги кризис, унинг Еврозонадан чиқиш таҳдидлари билан изоҳланди. Биржа экспертлари “Ҳаракат” Агентлигининг “Юнонистон еврозонадан чиқадими, ЕИдан чиқадими ёки бутунлай йўқ бўли кетадими, ҳеч қандай фарқи йўқ, дунёда ҳеч нарса ўзгармайди” деган башоратларини вақтида тушунмадилар.

“Ҳаракат”нинг фикрларини биринчи бўлиб юнонларнинг ўзлари тушундилар ва орқага чекинб, ЕИнинг шартлари остида Еврозонада қолишга қарор қилдилар. Уларнинг бу қарори шу соатларда Брюсселда ўтаётган Еврозона саммитида расмийлаштирилиши керак.

Хуллас, Нью-Йорк фондлар биржаси ўтган ҳафатанинг охирги кунларидаёқ юксалишга бошлади, жума куни биржа бекилганда Dow Jones индекси 17760 га тенг эди.

Бугун Вена ва Брюсселда кутилаётган ҳужжатлар қабул қилинса, эртага Dow Jones осмонга сакраб, бир неча кунда янги тарихий рекордлар қўяди.

Ҳозир эса, аввалари ҳам айтган бир фикримизни яна қайтариш фойдали эканлигини урғуламоқчимиз.

АҚШда ишлаётган ўзбеклар ҳам, бошқа мамлакатларда яшаётган ўзбеклар ҳам, фондлар бозорида кетаётган жараёнлар билан қизиқишлари, қўл билан ушлаб бўлмайдиган, кўзга кўринмайдиган Dow Jones каби индекслар билан яшашни ўрганишлари, пулларини фақат банкларда эмас, фондлар бозорининг акцияларида ҳам сақлашни ўрганишлари лозим.

Ўзбекистондаги ота-оналарга ёрдам бериш шарт, аммо у ерга ортиқча пул юбориш ўзбекларнинг душмани бўлган мавжуд режимга хизмат қилиш ва пулни сувга оқизишдир. Ўзбеклар чет элларда ҳам ош ейиш ва Ўзбекистонга пул юборишдан ташқари, ишлаётган мамлакатларида пул йиғиб, кичкина бўлса ҳам ўз бизнесларини очиш устида ўйласалар, фойдали бўлади.

Айнан шундай одамлардан кейинчалик катта бизнесменлар чиқади. Ана ундан кейин Ўзбекистонда ҳам бизнес очишни ўйлаш мумкин. Акс ҳолда, бутун дунёни мардикорлар билан тўлатиб юраверамиз.

Расмда - Нью-Йорк фондлар биржаси ҳам жойлашган машҳур Wall St (Уолл-стрит).