06 April 2015
08:40 - Яманда ўзгариш йўқ: Суннийлар коалицияси осмондан урмоқда, ерда эса шиа-хусийлар кучли. Уруш бутун Яқин Шарққа ёйилмайдими?

Эрон тарaфидан қўллаб-қувватланаётган шиа-хусилар ўтган йили мамлакат пойтахти Санани қўлга олишгандан кейин, Яман Президенти Абду Рабби Мансур Хади Аденга қочиб кетган ва шу шаҳарни вақтинча пойтахт деб эълон қилган эди. Яқинда у Аденни ҳам ташлаб, Саудия Арабистонига қочди. Демак, ҳозир Яманда ҳокимият шиалар қўлида.

Ҳусийлар эса ҳозир Аденни ҳам қўлга олиб бўлдилар ҳисоб. Улар бу ердаги Россия консулхонасини ўз қуролли кучларининг бош штаби қилиб ишлатмоқдалар.

Саудия Арабистони бошчилигидаги сунний араб давлатлари Яманда эски президентнинг ҳокимиятини тиклаш учун урушга кирдилар, аммо ҳозирча осмондан хусийларнинг позицияларини бомбмрдимон қилиш билан чекланмоқдалар. Кўриниб турибдики, бу нарса хусийларни қўрқитаётгани йўқ, улар чекинишни ўйламаяптилар. Саудия Арабистони Яманга ўз пиёда қўшинларини олиб киришини эълон қилган эди. Ҳозирча олиб киргани йўқ. Буни тушуниш мумкин, чунки хусий жангарилар кўп йўллардан бери уруш ичидалар, Саудиянинг ҳақиқий уруш кўрмаган аскарлари уларга бас келолармикан?

Эрон Яманга ўз пиёда қўшинларини киритса нима бўлади? Яқин қўшниларни қўйиб туринг, Миср ва ҳатто Покистон Яманга ўз ҳарбий кучларини хусийларга қарши урушиш учун юборишга тайёр эканликларини билдириб бўлганлар. Катта уруш бўлиб кетмайдими?

Саволлар кўп, жавоб йўқ. Бунинг устига, АҚШ Президенти Барак Обама Форс кўрфази бўйидаги 6 мамлакат – Саудия Арабистони, Қувайт, Бирлашган Араб Амирликлари, Қатар, Омон ва Баҳрейн раҳбарлари билан учрашиб, нега араблар Сурия Президенти Башар Асаднинг қилаётган ишларига кўз юмаётганлари ҳақида кескин гаплашиш ниятида эканлигини билдирди.

Сурияда ҳам исломнинг шиаларга яқин алавийлар оқими ҳокимиятда эканлиги, уни ҳам Эрон ва Ливандаги шиаларнинг қуролланган ҳамда кўп уруш тажрибасига эга бўлган “Ҳизбуллоҳ” ташкилоти қўллаб қувватламоқда.

Бутун Яқин Шарқ шиа-суннийларнинг катта урушига айланиб кетмайдими? Айнан шундай бўлиб кетишининг эҳтимоллги бор. Бунинг устига, Россия Эрон ва Суриядаги Башар Асад режимини, яъни шиаларни қўллаб қувватласа, АҚШ эса суннийларни, у ерда бўладигани бўлади.